Teknolojinin hayatımızın her alanına ne değin içeriye doğru girdiğini hepimiz biliyoruz. Keza meslek ayrıca de eğlence dünyamızda teknolojiyi kullanıyoruz. Bu çerçevede, teknolojiden faydalanarak hayatımızı kolaylaştıran adımlar atılması da küresel çapta en büyük hızla büyüyen trend. Fazla uzun zamandır gündemde olan “zeki şehirler” de bu trendin bir parçası. Ulaşım, elektrik, atıklar ve daha öyle fazla konuda akıllı teknolojiler desteği ile gerçekleştirilen süreçler, büyük şehirlerde hayatı daha yaşanır kılıyor, hizmetlerin daha hızlı, daha hedefli, daha iyi ve bununla birlikte daha düşük maliyetli bir şekilde verilmesini sağlıyor.
Dünya’nın en büyük metropollerinden biri olan İstanbul’un zeki şehir halkı ülkü getirilmesi operasyonu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 29 iştirakinden biri olan İSBAK ( İSTANBUL BİLİŞİM VE AKILLI BÜYÜK KASABA TEKNOLOJİLERİ A.Ş.) kurumuna itimat edilmiş durumda. ISBAK ayrıca kendisi ayrıca de iş ortakları ile çok önemli projeler gerçekleştiriyor ve bu açıdan hem İstanbul keza de öteki şehirlere olmayı hedefliyor. Bu ay, ISBAK’ın Genel Müdürü Mesut Kızıl ile fazla özel bir mülâkat gerçekleştirdik ve zeki şehir konseptini, zeki şehirlerin ne gibi seçenekler sunduğunu ve bu çerçevede İstanbul için neler yapıldığını ve neler yapılacağını masaya yatırdık.
CHIP Online: Zeki şehir dediğimizde, aklımıza ne gelmeli, nasıl bir kapsam çerçevesinde değerlendirilmeli? İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin zeki kent vizyonuyla birlikte değer biçme yapabilir misiniz?
Mesut Kızıl: Akıllı şehir dediğimizde, aklımıza insanların jurnal hayatlarını kolaylaştıran tehlikesiz kentler gelmeli. Zeki şehir tanımını, teknoloji ile insan hayatını rahatlatacak, insanların jurnal hayatlarını kolaylaştıracak güvenli kentler ve çözümlerin bütünlüğü olarak tanımlıyoruz. İSBAK olarak akıllı şehirleri, şehrin her noktasındaki bütün donanımların birbiri ile konuştuğu bir IoT Platformu çerçevesinde değerlendiriyoruz.
Zeki kent vizyonunun temel amacı; çevreden sağlığa, güvenlikten felaket yönetimine, atık yönetiminden kaynakların etkili kullanımına kadar insan hayatının her noktasındaki eylem ve işlerin büyük bilgi, yapay akıl algoritmaları, bilgi analizi, sosyal ağlar analizleri, coğrafi data sistemleri, dijital ve mobil teknolojiler ve benzeri imkanlar kullanılarak odağında insan olan yeni bir yaşam tarzı yaratmaktır. Biz de bu doğrultuda, zeki şehrin ilk basamağı olan zeki ulaşım ve akıllı toplu ulaşım alanlarında çalışmalarımızı yürütüyoruz.
Bizim için zeki kent vizyonunun çerçevesini büyük kasaba yönetiminde birbiri için anlamsız olan bambaşka alanlardaki verilerin birbirleri için manalı ülkü gelmesi oluşturuyor. Entegre sistem içerisinde uyumlu olarak şehirden bilgi toplanması ve bu verilerin bilgi ve iletişim teknolojilerinden faydalanarak, işlenebilir bir ülkü gelmesi, analiz edilip şehirdeki firmalar, vatandaşlar ve kurumlarla paylaşılması da zeki şehirlerin olmazsa olmazıdır.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İSBAK olarak bizim de içerisinde bulunduğumuz çok büyük bir ailedir. Bizim gibi öyle fazla iştirak akıllı şehir halkı vizyonu çerçevesinde çalışıyor. bu nedenle İSBAK ekosistemi perspektifinden bakarak söylememiz icabında; dijital karbon ayak izini azaltan denetlenebilir tehlikesiz ve vatandaşlarımızın hayatlarına dokunabilen bir vizyon çizmeye çalışıyoruz.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin vizyonu olan ‘İstanbul’u iki taraflı akılla yönetme anlayışı’ zeki şehirler için temel yaklaşımımızdır. Müşterek akılla yönetme anlayışının temeli ise veriye dayanıyor. Akıllı kent dediğimiz şey gerçekten verilerin yönetimi ve dönüşümüdür.
Zeki şehirlerde inovasyon ekosistemleri ile çalışmaları yürütmekteyiz. Mesela; bir ulaşım problemini çözmek için çevreye ve sağlığa hasar vermiyoruz, bütün aksine ulaşım problemine çözüm bulurken benzer çözümün sağlık durumu ve çevre alanlarındaki problemlere de çözüm üretmesini hedefliyoruz.
CHIP Online: İSBAK uzun süredir varlığını sürdüren bir şirket. Oysa son zamanlarda yeni bir misyona evrildiğini görüyoruz. Bu konuda veri verebilir misiniz?
Mesut Kızıl: İSBAK AŞ olarak, 35 takvim deneyimimiz ve kurumsal hafızamız ile birlikte gelecek odaklı çalışan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin teknoloji çözümleri karşılayan iştirak şirketiyiz. Böylece fazla teknoloji çözümlerini, lüzum kamu kaynakları aracılığı ile lüzum Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı teşvikleri, gerekse Avrupa Birliği Fonları kanalları ile İstanbulluların hizmetine sunmaktayız. İSBAK olarak dünyadaki iyi belediyecilik uygulamalarını misal olarak yalnızca İstanbulların yok bütün Türkiye’deki belediyelerin hizmetine sunma misyonu konusunda kendimizi dönüştürdük.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin zeki kent vizyonu doğrultusunda İSBAK olarak bir bakım şirketinden Bilişim ve Zeki Teknolojiler alanında mutasyon yolculuğuna başladık ve kurumsal dönüşümümüzü de bu vizyon çerçevesinde gerçekleştirdik.
Türkiye’nin Akıllı Ulaşım Sistemleri alanında ilk yerinde lisanslı Ar-Ge Merkezi ile trafik idare sistemleri konusundaki uzmanlığımızı inovatif ve etkin çözümlere dönüştürdük. Bugün, trafik yoklama ve yönetim çözümlerinden zeki ulaşım teknolojileri alanına, güvenlik sistemlerinden çevre ve atık yönetim teknolojilerine kadar zeki şehir yönetimi alanında vatandaşlarımıza hizmet sağlamaktayız.
CHIP Online: İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin zeki şehir halkı vizyonu doğrultusunda İSBAK Ar-Ge Merkezinde aktüel, devam eden ve yakında görebileceğimiz yeni uygulamalar hakkında data verebilir misiniz?
Mesut Kızıl: İstanbul özelinde 35 yıllık bir İBB iştiraki olan İSBAK olarak odaklandığımız öncelikli alan akıllı ulaşım çözümleridir. 1995 yılında birincil yerli trafik sinyal denetleyicisini ve trafik sinyal lambasını üreten şirketimiz, 2006 yılında da Türkiye’nin birincil ulaşım mobil uygulamasını ilerletti. Bugün şirketimiz İBB’nin Ar-Ge faaliyetlerini yürüten ve ilk olarak ulaşım tasarlama alanında teknoloji odaklı Ar-Ge çalışmaları yapan bir şirkettir. Ar-Ge çalışmalarımızda sahadaki araçlarla veriyi toplayıp işleyerek, suni zekadan faydalanıyoruz. Örneğin; ulaşımda belirtilen noktalarda tıkanmalar meydana geliyor. Bu noktalardaki tıkanmalar için suni zeka kullanarak önce sahadan veriyi toplayıp sonrasında veriyi analiz edip cihazlar ve sistemler olarak çözümler geliştiriyoruz.
Akıllı ulaşım alanında lisanslı ilk Ar-Ge merkezine sahip şirket olarak, en kısa sürede ortaya çıkacak ürünümüz; Yeni Tür Kavşak Kontrol Cihazımız’dır.
Yeni Cins Kavşak Teftiş Cihazı: Sensör bakış işleme ve bilgi analizi ile sabit bir zaman programı çerçevesinde çalışmayan, gerçek zamanlı programlanabilen, trafik verimlerinin analizlerine göre sinyalizasyon sürelerini planlayan bir kavşak denetleme uygulamasıdır.
Ulaşım, İstanbulluların jurnal hayatlarındaki en esas sorunların başında gelmektedir. İETT tarafından insanlar arasında ‘Özel Insanlar Otobüsü Dönüşümü’ olarak tanıdık sürecin teknoloji dönüşümünü İSBAK olarak biz yürütülmekteyiz. Otobüslerin içerisindeki bilgilendirme ekranlarından, anons altyapılarına kadar tamamımı için hummalı bir alıştırma yürütmekteyiz. Yolcuların sayılabildiği, insanların araçların içerisine konumlandırılan usb-soketler ile telefonlarını şarj edebilecekleri, şoförlerin sigara içme, kemer takmama, telefonla konuşma gibi sürüş sırasında ihlale sebep olan konularla ilgili uyarıldığı ve İETT filoya data veren Akıllı Tahlil ile birlikte Gösterme İşleme Tabanlı bir DMS (Driver Monitoring System) Kamera sisteminin tüm Özel Irk Otobüsleri’ne kurulması planlanıyor.
Tekrar İstanbulların taksi sorunu için İSPARK ile iki taraflı bir çalışmayla yeni bir mobil dilekçe geliştirdik. Şu sıralar sık sık İstanbul’un gündeminde olan deniz taksilerin, taksi ile vatandaşı buluşturan mobil uygulama ara yüzünde tekrar İSBAK imzası bulunuyor ve mobil uygulamamızı çok yakında İstanbullular ile buluşturacağız. Yine yakın zamanda açılışı gerçekleştirilen, kıymetli projelerden olan Toplu Ulaşım Denetleme Idare Merkezi’nin de ardındaki İSBAK imzası vardır.
aynı zamanda yeni bir ürünümüz olan ‘Güvenlik Direği’ projemizi hayata geçiriyoruz. Emniyet Direği sistemimiz, halkın kullanımına açık alanlarda herhangi bir ivedi koşul hemen, yetkililerin tehdidin olduğu yere çabucak müdahale etmesi ve sorunu kısa sürede kontrol altına almak nedeniyle merkeze acil şart sinyali gönderilmesini sağlayan teknolojik bir projedir.
Bu ürünlerimizin yanı sıra ‘Askıda Fatura’ uygulaması için kredi ve banka kartları ile ödeme yapılabilmesine imkan sağlanacak KİOSK’umuzu yakın bir zaman içerisinde belirlenen alışveriş merkezlerinde, sahada konumlandırmayı hedefliyoruz. Hem sahada konumlandırmayı planladığımız diğer bir KİOSK ise temassız banka ve/ya da kredi kartları ile tek seferde belirlenen bağış miktarının İstanbul Vakfı hesaplarına eğitim yardım, aile takviye ve anne-bebek takviye paketlerinde kullanılmak üzere aktarılmasını sağlayacak olan sistemdir.
Son olarak, Türkiye’de başlangıçta paylaşımlı kitap modelinin insansız bir kiosk ile yapılabildiği bir meslek modeli olan ‘Kitap Otomatı’ ürünümüzü İstanbullulara kazandıracağız. Yeniden geçmiş yıllarda başarısız örnekler ile sahada yer bulamayan ‘Zeki Geri Mutasyon Otomatı’ ve ‘Hikaye Otomatı’ ürünlerimiz yakın zamanda vatandaşlarımızın hizmetinde olacak. aynı zamanda test ve belgelendirme süreçleri aralıksız ‘Validatör’ (ödeme sistemleri) ile 2022 yılında sektöre damgamızı vuracağız.
CHIP Online: Bir şehri, işleyen bir makine olarak düşünürsek, aksilik olmaması için her parçanın verimli ve içten şekilde çalışması ve bu parçaların aynı zamanda birbirleri ile iletişim kurması ve koordineli tayin yapması gerekiyor, yok mi? Geliştirdiğiniz projelerde sürdürülebilirlik ve birimler arası irtibat açısından ne gibi adımlar atıyorsunuz?
Mesut Kızıl: Sizin de belirttiğiniz gibi, makinenin her bir parçası diğerinin hareketinin devamı için fazla kıymetlidir. İSBAK olarak bizim farkımız ise parçaları oluşturan tüm paydaşlara yardım sağlamaktır. İstanbul’da basmakalıp bir güne uyandığınız süre, toplu nakliye ya da özel aracınız ile seyahat ederken göreceğiniz bütün teknolojilerde İSBAK imzası bulunmaktadır. Örneğin; seyahat ederken her trafik ışığında, aracınızı bıraktığınız otoparkta, gördüğünüz bariyer ve ödeme denetleme sistemlerinde İSBAK mahsul ve hizmetlerini görebilirsiniz. Daha önce de değindiğimiz İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin vizyonu olan ‘İstanbul’u iki taraflı akılla Yönetme Anlayışı’nı şehrin yönetiminde esas teşebbüs olarak görüyoruz. Müşterek akılla yönetme anlayışının olmazsa olmazı ise şehrin verisini yönetebilmektir. Biz, şehirden toplanan veriyi teknolojiye dönüştürüyor ve bu teknoloji ile insan hayatını rahatlatacak, kolaylaştıracak, konforunu artıracak çözümleri bütüncül bir yaklaşımla değerlendiriyoruz.
İstanbul gibi 16 milyon kişinin yaşadığı, her gün 4.4 milyon aracın hareket ettiği bir şehirde ulaşımın yönetilebilmesi bu alanda çözüm üretecek kurumların entegrasyonu ile mümkündür. böylece trafik sorunlarını çözerken değinmemiz gereken nokta, yalnızca araç trafiğine hedefe kilitlenmek olmamalıdır. Şehrin bütün hareketliliğini ele alarak ulaşımın bütün bileşenleri ile çözüm aranmalıdır. Ulaşım Planlamada gerçekleştirdiğimiz çalışmalardan olan, ulaşım türleri arası entegrasyonu, mikromobilitenin yaygınlaştırılması, talep idare ve toplu taşıma politikalarının ağırlık kazanması, ulaşım yatırımlarının artması, şehirdeki hareketliliği artırırken; talebin tüm ulaşım türleri aralarında dağılımı sağlanarak araç trafiğinin rahatlatılması hedeflenmektedir.
CHIP Online: Teknoloji ve uygulama, aynı zamanda veri toplamak da anlamına geliyor. Toplanan bu verilerin işlenmesi bir yana, bu verilerin güvenliği için de yaptığınız çalışmalar var mı? Verilerin kesin ellerde olması ve yalnızca toplandığı amaca hedefli kullanımı konusunda özel incelemeler yapıyor, zorunlu önlemleri alıyor musunuz?
Mesut Kızıl: Benim de son dönemde genel müdür yardımcılarımız ve müdürlerim ile çokça dile getirdiğim bir konudur. Verilerin güvenliği konusunda, yeniden bir diğer iştirak kuruluşumuz olan İSTTELKOM ile iş birliği içerisinde çalışıyoruz. İSBAK olarak KVKK ile armoni niteliğinde ISO 27701 Bireysel Data Idare Sistemi belgesini iki ay önce aldık. Verilerin bilgiye dönüşerek İstanbulların hayatlarını kolaylaştırması açısından Ar-Ge Müdürlüğümüz içerisinde ”Büyük Bilgi Yönetimi Şefliğimizi’ kurduk. Önümüzdeki yıl içerisinde bu anlamda önemli çalışmalarımızı görebileceksiniz.
CHIP Online: Vizyon, teknoloji ve uygulama konusunda birikim açısından bir engel olmadığı görülüyor. Fakat günümüz şartlarında, hem hesaplı açıdan ayrıca de pandeminin etkisi ile kuvvet zamanlar yaşadığımız da bir hakiki. Kaynakların verimli kullanılması ve sahip olunan teknolojilerin geliştirilmesi için incelemeler yürütüyor musunuz?
Mesut Kızıl: Nasıl ki bir vücudun tüm işlevlerini eksiksiz yerine getirebilmesi ve dinç bir yaşam sürebilmesi için organlarının birbiriyle senkronize olması gerekiyorsa şehirlerin de ulaşım, sağlık, çevre, emniyet gibi bütün hizmetlerinin birbirleriyle senkronize edilerek yürütülmesi gerekmektedir. Akıllı Şehirler vizyonu bütünüyle bu senkronizasyonu karşılamak için hayata geçiriliyor. Akıllı şehirler vizyonunda iki kayda değer husus; şehrin tüm kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı ve sürdürülebilir çevre ve enerji yönetimidir.
Zeki ulaşım sistemleri konusunda geliştirmiş olduğumuz ürün ve çözümlerde kaynakların daha verimli kullanılması adına ilk kez tüm ürünlerimizin bakım ve onarımını şirketimizdeki imal atölyelerimizde gerçekleştiriyoruz.
Pandemi bize dışa bağımlı teknoloji üretmenin sürdürülebilir olmadığını öğretmiş oldu. Biz de bu bağlamda dijital karbon but izimizi azaltarak donanım bağımlı bir imal anlayışından bilgi analizi ile bilgi üretebilen bir anlayışa evriliyoruz.
COVID-19 salgınının doğurduğu sorunlara, özgün ve hızlı çözümler üretmeye odaklanarak yerli tedarikçi sayımızı artırdık ve yerli imalatçı ve tedarikçilerimizin yanına olduk. Bilhassa pandemi döneminde zamandan, maliyetlerden tasarruf sağlayan ve afiyet ile güvenliğin iyileşmesini hızlandıracak temassız teknolojiler geliştirdik. Vatandaşlarımıza güvenli ulaşım karşılamak ve virüs bulaşma riskini azaltmak için en işlek kavşaklara yüzlerce “Temassız Butonu” yerleştirdik.
İstanbul Büyükşehir Belediyemizin hizmetlerinin yıl baştan başa aksamaması için saha ekiplerimizle büyük çoğunluğu toplu taşıma vasıta içi sistemlerine (bilgisayar, anons ve ekran gibi), sinyalize sistemlere, kameralar ve gezgin bilgilendirme sistemlerine ait yaklaşık 80.000 arıza onarım hizmetini gerçekleştirdik. Ayrıca ürünlerimize ait uluslararası kalite belgelerini tamamladık.
CHIP Online: İSBAK, Ar-Ge merkezinde geliştirilen projelere ilave olarak, vatandaşlardan, bilhassa gençlerden gelen fikirlere ve önerilere de açık mı? Bu fikirleri değerlendirmeye alıyor musunuz? Şirketinize vatandaşlarımız nasıl ulaşıp irtibat kurabilirler?
Mesut Kızıl: Katılımcılığı artıran “İstanbul Senin” projesiyle İstanbul’un 16 milyon sakininin us ve önerileri toplanmaktadır. İSBAK olarak, bu süreçle birlikte akıllı şehir halkı çözümlerine yeni cins girişimlerin katılımını artırma yönünde çalışmalarımıza ivme kazandırdık.
Biz İSBAK’ı bir teknoloji okulu olarak görüyoruz. Sizin de teknoloji dünyası içerisinde gördüğünüz gibi bugün sektöre istikamet veren böylece fazla kişinin bu okul ile yolu bir şekilde kesişmiştir.
Örneğin; öğrencilerimizin eğitim hayatlarına katkı karşılamak amacıyla okullarla işbirliği içerisinde atölyeler düzenliyoruz. İstanbul’un dört bir yanına trafik düzenini karşılayan ve zamanla arızalanan trafik ışıkları, öğrenciler tarafından okullarındaki İSBAK atölyesinde onarılıyor. Atölyede öğrenciler keza stajlarını yaparak ücretlerini kazanıyor, keza de mezuniyet sonrası iş bulma şanslarını arttırıyor.
bununla birlikte Avrupa Birliği’nin bağımsız bir kuruluşu olan Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü (EİT) ile yaptığımız işbirliği neticesinde “Kentsel Hareketlilik / Urban Mobility” konusunda proje yapan ve/veya bu konuda uzmanlaşmaya çalışan başlangıç-up’lara takviye veriyoruz. İSBAK olarak EİT’nin Co-Partner’larından biriyiz.
Bu bağlamda, sektöre yetişmiş insan kaynağı kazandırmak anlamında yeni bir yönetici yetiştirme programı üstünde çalışıyoruz. Yakın zaman da olgunlaştığında sizler ile paylaşacağız.
bununla birlikte İSBAK’ta staj gören öğrencilerimizin projelerine her türlü desteği sağlayarak, geleceklerini kurmalarına tezgâhtar oluyoruz. İSBAK’ta staj yapmak isteyen öğrencilerimiz, staj dönemlerinde https://kariyer.ibb.istanbul/ linki üzerinden açılan ilanla kullanım sağlayarak şirketimizde bizimle birlikte çalışmaya adım atabilirler.”
ADVERTORIAL
